Handboek Dierenwelzijn-Feiten boven Tafel

Soms moet je als schrijver even buiten je comfortzone treden om je licht te laten schijnen over iets dat dringend aandacht nodig heeft. Leg je daarmee het vuur na aan de schenen van een maatschappelijk belang, dan kun je verwachten dat de emoties hoog oplopen.

Toch belet dit gegeven mij niet om in dit artikel, dat gaat over een ernstige vorm van dierenmishandeling in ons land, een boekje open te doen over de schaamteloze manier waarop de Nederlandse overheid en de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) deze mishandelingen gedogen. Dagelijks en stelselmatig worden landbouwdieren behandeld als objecten, producten en handelswaar voor meer groei van de economie. Dag in dag uit leven er in Nederland meer dan 100 miljoen landbouwdieren in dichte schuren zonder daglicht, boven op elkaar gepropt. Iedere dag worden dieren vanuit ons land met duizenden tegelijk op transport gezet in overvolle vrachtwagens en moeten ze ritten zien te overleven van 20 tot 50 uur, vaak zonder voedsel en water en onder extreme weersomstandigheden. En per dag slachten wij 1,8 miljoen dieren aan de lopende band, vaak op ruwe wijze en voor een deel in onbedwelmde toestand. Het leed van de meer dan 650 miljoen dieren in de veesector, jaar in jaar uit nieuwe slachtoffers, is beschamend groot en de grenzen van dagelijks letsel toebrengen aan dieren zijn ver overschreden.

Keuringen door de NVWA staan, zoals ze zelf zegt, hoog op de agenda, maar de werkelijkheid is dat de controle op de gezondheid van de dieren, constateren van ernstige verwondingen, angst en stress, geen prioriteit hebben, maar de keuringen hoofdzakelijk bedoeld zijn voor de voedselveiligheid.

Het probleem is dat het systeem doorgedraaid is. Dat er geen controle meer is door de massaliteit. 100 miljoen dieren in schuren controleren op gezondheid, inspecteren van duizenden dieren in vrachtwagens kriskras door Europa, of controlebeleid voeren in slachthuizen waar meer dan 1000 dieren per minuut geslacht worden is onuitvoerbaar.

Koeien
Er is geen controle te houden op het welzijn van 100 tot 600 melkkoeien op een boerderij. Een koe werd vroeger gemiddeld twintig jaar oud. De melkkoe van nu is met vijf jaar op, letterlijk uitgemolken. Ze bestaat alleen om kalveren te werpen (kunstmatige inseminatie zodra het kalf er is) en melk te produceren. Elk kalf wordt meteen bij haar weggehaald.

Kippen
Hoe controleer je de gezondheid van een kip als ze met 50.000 soortgenoten boven op elkaar gepropt in een schuur zit? Je kunt niet eens bij ze komen. De schuur wordt dan ook in die zes weken niet schoongemaakt. Na die zes weken worden ze gevangen en met twaalf tegelijk in kratten gestopt. Honderden kisten vol. Wie controleert of alle vleugels, pootjes en kopjes goed in de afgesloten kisten zitten?

Varkens
En hoe inspecteer je het welzijn van een varken in een stal, waar er 7500 tegen elkaar gedrukt staan?

Biggen (staarten)
Hoe kun je controle uitoefenen op het afbranden van 30 miljoen biggenstaarten en op de abcessen die daardoor ontstaan?

Konijnen
Hoe controleer je 363.000 konijnen met ontstekingen aan hun poten door de draadgazen kooien waarin ze leven, met zestien stuks op één vierkante meter?
En de moederkonijnen, de voedsters, die het maximale aantal nestjes moeten krijgen, 7 per jaar, waardoor er buik- en melkklierontstekingen ontstaan en waarna ze op zijn en naar de slacht gaan?

Haantjes
Wie houdt bij dat een nooit gerapporteerd percentage van de 40 miljoen kuikentjes, die door de hakselaar gegooid worden, er zwaargewond uitkomt? Niemand! Dat valt niet te controleren.

Transporten
Hoe hou je zicht op de overvolle vrachtwagens met vee op de diertransporten, waarin sommige dieren worden vertrapt, niet bij de waterreservoirs kunnen en in de zomer toevallen krijgen door hittestress?

Dat er structureel een goede controle zou zijn op het welzijn van de landbouwdieren in de veehouderij is een verzinsel, een grove leugen een illusie, is misleiding van de onwetende consument.

5 tot 7% van de 1,8 miljoen dieren per dag in de slachterijen, wordt niet volledig bedwelmd en sterft een zeer pijnlijke, stressvolle dood. Hier kan geen goede controle op zijn. Zelfs niet als je er een peloton aan goed getrainde inspecteurs op zet. Iets waar de overheid bij voorbaat al geen geld voor uit zal trekken, want dan valt de bodem onder het systeem weg. Cijfers en feiten worden verdoezeld. Falen van inspectiediensten wordt in doofpotten gestopt.

Want de oorzaak van deze horrorpraktijken in de veesector, is de omvang. Dat is waarom het systeem faalt. Inspectiediensten zien misstanden door de vingers omdat er geen beginnen aan is.
Het lijkt erop dat de controle over de controle volledig weg is.

Op het netvlies van veel van ons, verschijnt tegenwoordig tijdens kopen van vlees, beelden van dieren in de veefabrieken. Al was het maar door de ‘beter leven’ stickers. Of door de fragmenten uit de vee-industrie die we op televisie of Internet gezien hebben.

Op dit cruciale moment zouden we stil moeten staan. Ons rechtvaardigheidsgevoel laten spreken. Want een eerste oprechte ingeving spreekt de waarheid. Het is namelijk niet normaal hoe onze landbouwdieren behandeld worden. Het is heel erg dat deze dieren voor onze consumptie, dagelijks mishandeling, honger, dorst, angst, stress en verdriet om verlies van hun jongen moeten ondergaan. En, het zijn inmiddels geen incidenten meer zoals we allemaal gedacht hebben omdat het verzwegen werd.

De intensieve veehouderij is een verborgen wereld vol wreedheden. We krimpen in elkaar of worden witheet bij het zien van beelden uit slachthuizen, zoals in maart 2017 in het Belgische Tielt, waar varkens structureel ernstig mishandeld werden.  En in ons eigen land: de Stichting Varkens in Nood zette in april 2017 een filmpje op Internet over een bedwelmingsmethode in de Nederlandse varkensslachterij Vion. Varkens die bedwelmd werden met CO2, een middel dat zo scherp en verstikkend is dat de dieren minutenlang gillen van ondraaglijke angsten, pijn en paniek.

En toch kopen we de volgende dag gewoon weer vlees in de supermarkt omdat we deze ellende graag zo snel mogelijk willen vergeten. Het liefst willen doen alsof het niet bestaat, maar het bestaat.

Laten we met z’n allen de waarheid onder ogen gaan zien. Het leed van deze dieren is onze spiegel. Elke keer dat wij geld uitgeven aan dierlijke producten, brengen we een stem uit over hoe de wereld van de vergeten dieren in de dichte stallen eruit zal zien. De vleesindustrie zal alleen kunnen veranderen als wij samen de basis daarvoor leggen: als wij stoppen met vlees eten. Laten we de beelden uit de slachterijen in Tielt en van Vion nooit vergeten.

Nancy de Heer